AMERICA KWIHAHO OBUHWEZI OBWEBIRE NEHA UGANDA NIKIMANYISAKI??
Abakozi barikurenga 2,000 kuferwa emirimo yaabo


Bwanyima ya puresidenti wa America omusya Donald Trump Kurahiira, akaragiira okwarikuza kwemereza obuyambi obu America ebaire nehereza amahanga ga Africa kumara enaku 90 nekigyendererwa kyokwetegyereza oku obuyambi obu bubaire nibuhwera America kutunguka.
Bwanyima yokuta omukono aha kihandiiko eki, ebitongore ebi America ebaire netekamu sente nka ekya USAID omwihanga rya Uganda, kikoreka oku kiriyo nikyemereza emirimo yakyo omwihanga.
Oijuke ngu ekitongore ekya USAID kibaire kikozire omurimo muhango omwihanga rya Uganda namunonga kyahiika aha kutungura ebyamagara hamwe nebyobwegyese. Uganda ebaire netunga sente ezirikurenga $350 omu sente eza doora buri mwaka kuruga omukitongore eki.
Okwemereza obuhwezi bwa USAID omu Uganda nikimanyisa ngu ebitongore ebibaire nibihwera aha kucekyenda akakoko akarikureta sirimu, abo ababaire baine oburwaire obwa TB,kandi ekitongore ekya TASO nikiza kugiira oburemezi buhango munonga kyahika aha mirimo eikibaire nikikora.
Ekyokureberaho omu 2024 America ekongyera sente zirikwingana $471M erikwingana 1.7trillion kushagiika obuhereza bwebyamagara omu Uganda. Okwemereza obuhereza obu nibuza kwongyera kucumbagiza obuhereza kyahiika aha kugyema abaana.
Ekitongore eki kibaire kikozire omurimo muhango munonga kyahiika aha kurwanisa omushwaija gwensiri namunonga kyahiika aha kugabira abantu obutimba bwensiri hamwe nokushomesa abantu obwe otireho okukora okuxcoondoza.
Chris Byaryomunsi omugambirizi wa Gavumenti ya Uganda arikubuganaho abanya makuru, agizire ngu ekya America kwemereza obuhwezi bwayo omu Uganda tikishemerire kuretera abanya Uganda bagiira okwerarikirira ahabwokuba Uganda obwahati neyebasa omuri burikimwe. Ekitongore eki omu 2023 kikaba nikijuka emyaka 60 ei kimazire kirikuhwera eihanga rya Uganda.
Ahutwaza kuhandikira amakuru aga ebitongore bitari bimwe nabimwe abibaire nibitunga obuhwezi kuruga omu USAID byatandikire kuhandikira abakozi baabo barikubamanyisa oku emirimo erikuza kwemerezibwa.

Oijuke ngu obushomankuzi bwihanga rya Uganda nabwe buregyeseraize ahu buri mwaka sente zirikurenga obutabwarwa 9.1trillionnizo zirikwiba. Uganda okugiira Disiturikiti 146 ezahangirweho ahabwebyobutegyeki nakyo nemwe aha nshonga erikuretera sente nyamwingi zahwerekyerera. Eishengyero rya Uganda obwahati ryine abanyishengyero 527 abarikutwara sente zomuhi womushoro ezirikurenga 137.1B buri mwaka. Eki nikimanyisa ngu amahanga gaheru gatandiika kwihamu Uganda engaro niko akaire abebembezi kushutama bakegarukamu.