BURYOMWE NAIJA KUHIKWA; PARAMENTI Y’UGANDA EKIKOZIRE!!!

Emyezi eshatu bwanyima ya kooti enkuru omu Uganda kusharaho ngu tikirikwikirizibwa omu ngyenderwaho y’eihanga, kooti y’amahe okucwera abantu ba buriijo orubanja, gavumenti ekataho eiteeka omu ishengyero okwihaho encwamu egyo.

Eizoba rya nyimwazo ebiiro 21/05/2025 Eishengyero rya Uganda rihingwize eiteeka rya Uganda Peoples Defense Forces (Amendment) Bill, 2025, ahanyima y’okuhanuura kw’amaani okubaire omwishengyero ahu abamwe babaire nibahakanisa eiteka eri. Okwebaganisamu okw’amaani kubaire kuri aha bushoboroozi bw’amahe okucwera abantu ba buriijo orubanja hamwe n’omurimo gwa kooti y’amahe.

 Ekihandiiko kya pagi 143, ekyashohoziibwe minisita w’eby’okwerinda Jacob Oboth Oboth, kibaire nikyoreka empindahinduka y’amaani omu biragiro bya UPDF.

Akakiiko kakashwijuma enshonga egi kandi kahendera ngu okuhurira orubanja rw’abantu ba buriijo omu kooti z’amahe kushemereire kubaho omu mbeera ezitari za buriijo, okureeba ngu okuhurira orubanja omu buringaaniza nikuhamizibwa.

Hon. Wilson Kajwengye, orikukurira akakiiko k’eby’okwerinda n’enshonga z’omunda,niwe ashomiire ripoota erikushagika ebiragiro ebi kuhiguzibwa omwishengyero.

Hon.  Moses Okot Junior arikushoma ripoota eyabantu bakye ahakanise munonga ekiteiso eki, arikugira ngu nikihenda encwamu ya kooti enkuru eya 2021 omu mushango gwa Ssaabawolereza wa Gavumenti na Hon. Michael Kabaziguruka, ekyarangiriire ngu okuhurira orubanja rw’abantu ba buriijo omu kooti z’amahe, tikirikwikirizibwa omu mateeka.

Okot agambire eishengyero ngu okuheereza kooti y’amahe obushoborozi bw’okuhurira emishango y’okufa, obwisi n’okurya orukwe  omu eihanga ryawe ,  nikiteka kooti yekinyamahe aha rurengo rumwe na kooti enkuru, ekitarikuhikaana na mateeka.

Okot ayongire yaajunaana abakozire eiteka eryo ahabw’obutajumbwamu abantu abarikumara kandi yaashaba ngu batarihinguza omu bwijwire. Abajwekyerwa b’ebibiina by’obutegyeki eby’orubaju orurikuhabura gavumenti bayorekiire okwerarikirira kwabo.  Hon.Muhammad Nsereko ahakanise akacweka 30 akarikworeka ekicweka 117A ekirikushoboorora abantu ba buriijo abarikubaasa kuhurira orubanja omu kooti z’amahe, otwariiremu abo abarikushangwa n’ebikwato by’amahe, abo abarikuhwera abaserukare omu bihagaro.

Nsereko ayongire yaahakanisa akacweka 38 arikugira ngu nikiha kooti y’amahe ey’omutaano omwanya ogurikushushana na kooti enkuru, ekirikuhikaana n’ebiragiro by’engyenderwaho y’eihanga ebikwatiraine n’obutegyeki.

Obwahati abanyishengyero abarikuhabura gavumenti bashaziremu kwirukangira omu kooti kushazamu eki eishengyero rishaziremu. Joal Senyonyi orikwebembera orubanju oruri kuhabura Gavumenti, naagira ngu omuringo ogu bakoriise kurabyaho eiteka eri guri omu bihenda birangiiro.

Eki nikimanyisa ngu eiteka eri mukuru weihanga yaheza kuritaho omukono rikahiguzibwa, buri munya Uganda weena ayetebekanise.